Zaman, insanın duyu organlarıyla algılayamadığı fiziksel, felsefi, psikolojik ve sosyolojik boyutları olan bir olgu ve gerçektir.
Zaman herkes için çok değerli bir kaynaktır ve herkese eşit dağıtılmıştır. Herkesin bir günde 24 saati ve bir haftada 7 günü vardır. Ne kadar zengin olduğumuzun da önemi yoktur. Daha fazla zaman satın alamazsınız, başkasından borç isteyemezsiniz, yada çalamazsınız. Tüm yapabileceğiniz sahip olduğunuz zamanı en iyi şekilde kullanmaktır.
Sahip olduğumuz tüm kaynaklar arasında zaman, en az anlaşılanı, en yanlış yönetileni ve en fazla boşa harcananıdır. Zamanınızın hayatınız olduğunu bilemeli ve eğer yaşamayı seviyorsanız zamana önem vermelisiniz.
Zaman faktörünün önemini, Senge’ nin “Haşlanmış Kurbağa“ örneği ile daha iyi anlayabiliriz. “Bir kurbağayı kaynar suyun içerisine koyarsanız, kendini hemen dışarı atmaya çalışacaktır. Ama kurbağayı oda sıcaklığında bir suyun içerisine koyarsanız ve korkutmazsanız, öylece kımıldamadan duracaktır. Bu arada su sıcaklığını yavaş yavaş arttırırsanız çok ilginç bir şey olur. Sıcaklık yükselirken kurbağa hiç bir şey yapmaz. Tersine halinden keyfi çok yerinde gibi görünmektedir. Sıcaklık kademe kademe artıkça, kurbağa gittikçe daha çok sersemleyecektir, ta ki kaptan dışarı çıkacak hali kalmayana kadar. Onu dışarı fırlamaktan alı koyacak hiçbir şey olmamasına rağmen, kurbağa orada oturup haşlanmayı bekleyecektir. Niye? Çünkü kurbağanın hayatına yönelen tehditleri algılayan dâhili aygıtı, onun çevresindeki ani değişimlere programlanmıştır. Kademe kademe değişikliklere değil”.
Senge bu durumu birde örnek vererek açıklamıştır. Amerikan otomobil endüstrisi, 1960’lı yılların başında, pazarda %5’in altında pay sahibi olan Japon otomobil şirketlerini bir tehdit olarak görmemişlerdir. Bu durum Japon otomobil şirketlerinin Amerika’daki payı %10’un altında olduğu 1967’de de aynıydı, %15’in altında olduğu 1974’te de. Amerikan şirketlerinin kendilerine eleştirel gözle bakmaya başladığında 1980’lerin başıydı ve Japonların payı %21,3’tü. Bu payın %30 olduğu 1990’lara gelindiğinde ise kurbağanın kendini kurtarıp kurtaramayacağı belli değildir.
Zaman yönetimi, kıt bir kaynak olan zamanın en verimli şekilde kullanılması demektir. Ancak birçoğumuz bu kıt kaynağı değerlendireceğimizi bilmeden boşa harcarız. Çünkü insanlar;
• Zamanını kullanma tarzının denetimleri altında bir şey olduğunu fark etmemektedir.
• Hayatta başarıya ulaşmak için, gerçekte ne kadar az zamanları olduğunu düşünmemektedir.
• Boşa harcadıkları zamanın ne kadar olduğunu bilmiyorlar.
• Zamanlarını yönetme konusunda ne bir sisteme nede bir stratejiye sahipler.
Zamanı verimli kullanmak, meşgul görünmek değil, zamanı amaçlarımızı gerçekleştirmeye yönelik faaliyetler yaparak değerlendirmektir. Peki zamanımızı verimli kullanmak, zamanımızı yönetmek için nelere dikkat etmemiz gerekiyor? İşte zaman yönetimi için bazı önemli noktalar;
• Hedeflerin belirlenmesi.
• Önceliklerin belirlenmesi.
• Hayır diyebilmek.
• Olumlu ve geliştirilmesi gereken yönlerin saptanması.
• Masanın düzene sokulması.
• Zaman hırsızların belirlenmesi ve önlenmesi.
• Karaların hızlı verilmesi.
• İşlerin bir kısmını devretmek.
• Günlük ve haftalık planların yapılması.
• Teknolojideki yeniliklerden yararlanmak.
Tüm bunları hayatımızdan bir alışkanlık haline getirmeliyiz. Böylece zaman yönetimi için ayrıca bir gayret sarf etmeye gerek kalmayacaktır.