1- Enerji analizörü Nedir?
Güncel teknolojiler ile elektrik enerjisinin sürekli olarak izlenmesini, ölçüm verilerinin sürekli olarak kayıt altında tutulmasını ve gerektiğinde kayıtların uzak cihazlarla ve yazılımlarla haberleşerek iletilmesini sağlayan izleme cihazlarına verilen addır.
2- Enerji Analizörü Ne İşe Yarar?
Güç kalitesi ve enerjinin önemi gün geçtikçe artarken, tüketicilere yüksek kalite ve verimlilikte kesintisiz elektrik sağlanabilmesi öncelikli hale geldi. Elektrik enerjisinin verimliliği enerji olarak kullanılabilen görünür enerji miktarına bağlıyken; kalitesi ise büyük oranda içerdiği harmonik bileşenlerin elimine edilebilmesi ile sağlanır. Enerji analizörleri ile tek faz ve üç faz gerilim ve akım rms değerleri, aktif ve reaktif (kapasitif veya endüktif) güç değerleri, aktif ve reaktif enerji değerleri, güç faktörü, şebeke frekansı, ortalama ve maksimum güçler, demand ve harmonik bozulmalar ölçülebilmektedir.
Ölçülen değerler enerji analizörünün hafızasına kaydedilebilir, ekranında görüntülenebilir, haberleşme protokolleri sayesinde bilgisayar ortamına aktarılıp depolanabilir veya haberleşme protokolleri sayesinde uzaktan izlenebilir.
3- Neden Enerji Analizörü Kullanılmalı?
Elektrik enerjisi kalitesini arttırmanın en önemli basamaklarından biri, elektriği bir otomasyon sistemi ile izleyerek kontrol edip şebekeyi bir otomasyona adapte edebilmektir.
Böylelikle elektrik enerjisinin iletilip dağıtıldığı şebekede oluşabilecek bir arızaya yakından veya uzaktan hemen müdahale edilebildiği gibi, verim ve kalitede oluşabilecek herhangi bir düşüş; örneğin harmoniklerdeki artış veya reaktif gücün istenmeyen oranlara gelmesi enerji analizörü ile anlık olarak ölçülüp kontrol birimlerinin devreye girmesini sağlayacaktır.
Son tüketiciye ulaştırılan elektrik enerjisi enerji analizörü tarafından izlenerek, ileride faturalandırma veya ceza olarak karşılaşılabilecek verimsiz kullanımların önüne geçilmesini sağlar.
Enerji analizörü ayrıca elektrik şebekesinde oluşabilen ve özellikle elektronik cihazların ve tüm ekipmanlardaki elektronik kartların arızalanmasına neden olan; anlık yükselme (sag), anlık düşme (swell) değerlerini ölçer ve hafızasına kaydeder.
Bu sayede şebekenin kalitesi çözümlenebilir ve gerekli müdahalelerle arızalar meydana gelmeden engellenebilir.
Enerji analizörleri, son yıllarda önemi artan yüksek kalitede enerji ve güç gereksinimini karşılamaya yönelik yapılan “enerji verimliliği” projelerinde enerji tasarrufu amacıyla kilit cihaz olarak kullanılırlar.
Bu projeler doğrultusunda, bir sistemin enerji tüketim karakteristiklerinin enerji analizörü ile takip edilip iyi bir şekilde analiz edilmesi sonucu harmonik bileşenler tespit edilir; çalışan ünitelerin sisteme etkisi, gizli tüketimler, aşırı yüklenmeler diğer arızalar gün yüzüne çıkar. Bahsi geçen teknik problemlerin giderilmesi ve özellikle gizli tüketimlerin önlenmesi halinde ise kullanılan enerjinin kalitesi yüksek oranda artmış olur.
Bu artış ile sistemde en az %10-15 arasında enerji kazancı elde edilmiş olur ve bu kazanç maliyet açısından sistemin yükünü büyük ölçüde hafifletir.
4- Enerji Analizörü Nerelerde Kullanılır?
Enerji analizörleri kompresörler, motorlar, soğutma sistemleri, aydınlatma üniteleri gibi daha birçok alanda cihaz bazlı lokal ölçümler yapabildiği gibi, elektrik iletim dağıtım tesisleri, endüstriyel tesisler veya binalar gibi büyük ölçekli, sistem tabanlı ölçümler için de yoğun olarak kullanılan multi fonksiyonel cihazlardır.
Tesislerde bilinmesi elzem olan neredeyse tüm elektriksel parametreleri ölçerler. Ölçtükleri bu değerleri ekranda gösterirler, arzu edildiği taktirde belleğe kaydederler ve depolarlar.
En önemli özelliklerinde biri de haberleşme protokolleri dahilinde bilgisayar ortamında uzaktan izleme yazılımları aracılığı ile izlenebilir ve kontrol edilebilir olmalarıdır.
Elektrik hatlarındaki arızalar sektördeki en önemli teknik sorunlardan biridir. Bu arızaların sadece tespit edilmesi bile son derece meşakkatli iken bir de tespit aşamasında devreye zaman kaybı girmektedir.
Enerji analizörleri, sayesinde elektrik hattındaki bozulmalar, fazlalıklar ve kayıplar anında tespit edilebildiği için ilgili birimlere bu arızalara en kısa zamanda müdahale edebilme fırsatı sunar.